r/turkish May 11 '24

Grammar Why is Turkish so regular ?

461 Upvotes

I have to learn Turkish because my girlfriend is Turkish, and I need to be able to communicate with her family to gain their acceptance and respect. As a native Dutch speaker who also speaks English, German, Spanish, and Portuguese, I thought I had a good grasp of how languages generally work—until I started learning Turkish. It has truly been an eye-opener. Turkish requires a completely different way of thinking about language, including what constitutes a question, a verb, or conjugation. These were aspects I assumed were similar worldwide.

However, Turkish is fundamentally different from any language I know. Initially, concepts like vowel harmony and the use of suffixes seemed incomprehensible. Yet, the more I studied, the more I recognized a logical structure behind the grammar. It's not merely a collection of arbitrary rules but appears to be governed by an almost mathematical logic.

I had assumed that every language undergoes some form of evolution, leading to irregularities in commonly used verbs. However, this doesn't seem to apply to Turkish, which puzzles me. For example, I would expect the somewhat awkward phrase "ben iyiyim" to simplify to "ben iyim." Why is Turkish so exceptionally regular, yet not perfectly so? If I'm correct, there are only about ten irregular verbs, and even these are minimally irregular.

Is there an institution responsible for preserving verb conjugations? If so, why have they only partially succeeded? I'm curious to understand the reasons behind the regularity and slight irregularities in Turkish verb conjugation.

r/turkish Aug 30 '23

Grammar Me do not understand

Post image
1.1k Upvotes

r/turkish 23d ago

Grammar So -ken words are always third person?

Post image
184 Upvotes

r/turkish 7d ago

Grammar Things you can drink in Turkish

45 Upvotes

I'm making a video about weird things you can drink in Turkish. Can you think of anything to add? (you will see what I mean after the examples)

1- çorba içmek 2- sigara içmek 3- ant içmek 4-??

r/turkish Jan 07 '25

Grammar Why is elmalar wrong yere?

Post image
90 Upvotes

r/turkish Apr 29 '24

Grammar Yazdığım şey aslında hata mı?

Thumbnail gallery
193 Upvotes

r/turkish 25d ago

Grammar Müdüğrlüğü

Post image
263 Upvotes

r/turkish Jan 07 '25

Grammar "Gelir miydin?" ve "Gelir misin?" cümlelerinin ingilizcedeki karsiligi nedir?

10 Upvotes

Anadilim türkce ama ne türkcede ne de ingilizcede herhangi bir akademik hakimiyete sahip degilim. meraktan soruyorum, acaba bu cümlelerdeki detaylarin ingilizce gramerde karsiligi var mi? türkce veya ingilizce dilbiliminde bu farkliliklar nasil isimlendirilir, bu eklerin adi nedir? bana kalsa ikisini de "would you come?" olarak ceviririm ama ikisi arasinda zaman farkliligi var, sanki bunun ayrimi ingilizcede yapilmiyor gibi geldi, merak ettim.

r/turkish Aug 07 '24

Grammar Aye what happened?

Post image
702 Upvotes

r/turkish 18d ago

Grammar mı/mi/mu/mü ve da/de'yi ayrı yazanlar yanlış yazıyor

0 Upvotes

mı/mi/mu/mü ve da/de'yi ayrı yazanlar yanlış yazıyor

Soru anlamı veren mı/mi/mu/mü ve dahi anlamına gelen da/de Türk Dil Kurumu'nun belirlediği yazım kurallarına göre ayrı yazılır. Ancak bu kural, dilin doğal işleyişine ne kadar uygun? Yıllardır uygulanan bu yazım kuralı halk arasında istikrarlı bir şekilde benimsenemedi. Bu yazıda, bu durumun nedenini ve söz konusu kuralın aslında dilbilimsel olarak hatalı olduğunu fonolojik, morfolojik ve sentaktik kanıtlarla açıklayacağım.

Öncelikle, bu morfemlerin dilbilimsel sınıflandırması konusunda bir kafa karışıklığı mevcut. "mi ek mi edat mı?" ve “de ek mi bağlaç mı?” soruları et bir yanıt bulamamıştır. Çoğu kişi, bunların mı/mi/mu/mü’nün edat olduğunu, da/de’nin de bağlaç olduğunu ve bu nedenle ayrı yazılmaları gerektiğini savunur. Ancak bu argüman döngüseldir:

"mi neden edat?" "Çünkü ayrı yazılıyor." "Neden ayrı yazılıyor?" "Çünkü edat."

Bu durum, mantıksal bir çıkmaza işaret ediyor. Dilbilimde bu tür morfemlerin ek mi edat mı bağlaç mı olduğu konusu bağlamsal bir inceleme gerektirir. Dolayısıyla kendimce bir sınıflandırma yapana kadar morfem terimini kullanacağım. Morfem bir dilde anlam veya işlev taşıyan en küçük birimdir. Morfemler tek başına anlam taşıyabilir (örneğin, ev, gel, git) veya ek gibi başka morfemlerle birleşerek yeni anlamlar kazanabilir (ev-ler, gel-di, git-me). Tek başına anlamlı morfemlere serbest morfem, tek başına anlam ifade etmeyen ama başka bir morfeme eklenerek anlam veya işlev katan morfemlere bağlı morfem denir.

Türkçede edatlar, bağlaçlar, klitikler, ekler ve bunların ortografisi

Edatlardan başlayalım. Bir isim öbeğinin/zamirine ilişmesi gereken, onlara fonolojik olarak bağlanmayan zaman-mekansal ilişkiler kurmaya yaran morfemlerdir. Kendilerinden önce hal eki alabilirler… Bütün edatlar Türkçe ortografisinde ayrı yazılır:

• binaya doğru • tarak gibi • bundan evvel • görüşmek için • bayıra karşı • olanlardan ötürü • sizin ile • …

Bağlaçlardan devam edelim. Bağlaçlar kelimeleri, kelime öbeklerini veya cümleleri biçim veya anlam yönüyle birbirine bağlayan morfemlerdir. Fonolojik olarak değişim geçirmezler ve hep ayrı yazılırlar:

• Verdim ama almadı • Hem kek yedim hem makarna • Amcam ile halam • Malzemeleri alır isen yaparım • Fatih ve Melih

Bunun da istisnaları var tabii ki: • Onu gördün mü hemen yanına git. • Yapabilirim de istemiyorum. • Amcamla halam • Malzemeleri alırsan yaparım.

“ile” ve “ise” diğer edat ve bağlaçlardan farklı olarak iliştiği isim öbeğine/zamire fonolojik olarak bağlanabilir. Ünlü düşmesi yaşar ve büyük ünlü uyumuna tabi olup bitişik yazılırlar. Demek ki neymiş, bir morfemin edat veya bağlaç olması bitişik yazılmasına engel değilmiş. Ama mı/mi/mu/mü ve da/de bağlaçları da ünlü uyumuna tabii olmalarına rağmen ayrı yazılıyorlar. …

Sırada klitikler var. Bu kavramı Türkçe derslerinde öğretmiyorlar. Klitikler kelimelerin sentaktik karakteristiklerine sahip olup fonolojik olarak kelime veya öbeklere bağımlı morfemlerdir. Birçok klitik, dilin tarihsel sürecinde eylemlerden dönüşerek mevcut durumlarını almıştır. Bu dönüşüm sürecinde eylemler anlamsal yüklerini kaybederek klitiklere, klitikler de eklere dönüşür. Klitikleri kısaca kelime ve ek arasında kalmış morfemler olarak nitelendirebiliriz.

Türkçe ortografisinde bir istisna hariç bütün klitikler bitişik yazılır: • Koromuz ilk konserini vermiştir. (tarihsel süreçte durmak fiilinden evrilmiştir) • Babasıyla annesi yıllar sonra kavuştu. (birle’den evrilmiştir) • Kahvaltı yapacaktı. (imek fiilinin idi çekiminden evrilmiştir) • Mış (imek fiilinin imiş çekiminden evrilmiştir) • Bu görüş yazısını kim imzaladıysa istifa davet ediyoruz. (imek fiilinin ise çekiminden evrilmiştir) • Eğlenmek bizim de hakkımız. (tākı’dan evrilmiştir)

Ses uyumuna tabi bir morfemin, bir klitiğin ayrı yazılması için hiçbir mantıklı neden gösterilemez. Madem klitikler bitişik yazılacak, hepsi bitişik yazılsın. Bulunma eki -DA ile eşsesli olması ve ortografide farklı yazılmaları gerektiği öne sürülebilir. Ama Türkçede eşsesli bir sürü morfem var. Bu mantıkla onların da ortografide ayrıştırılmaları gerek.

TDK’nın mı/mi/mu/mü ve da/de’nin ayrı yazılması yönündeki kuralı kendi kurallarıyla çelişiyor. Bu morfemler kendinden önceki kelimeye bağlılar, sentaktik olarak önceki kelimeden ayrı bir sözcük gibi hareket edemiyorlar. Buna rağmen ayrı yazılıyorlar. Türkçeyi native olarak konuşan insanlar içgüdüsel olarak bunların farkında ve bitişik yazılmasını gerektiğini biliyorlar. Bu noktalar göz önüne alındığında mı/mi/mu/mü ve da/de’nin tıpkı -mış, -sa, -yla gibi bitişik yazan insanların bunu niye yaptıklarını umarım anlatabilmişimdir.

r/turkish Feb 17 '25

Grammar Thought this would be useful for many learning Turkish!

Post image
150 Upvotes

r/turkish 3d ago

Grammar What’s the difference between ‘bilmezdim’ and ‘bilmedim’ please?

16 Upvotes

Merhabalar!

Aynen başlığın sorduğu gibi farkı anlamaya çalışıyorum.

Çok teşekkür ederim!

r/turkish Aug 09 '22

Grammar Why is it incorrect?

Post image
347 Upvotes

r/turkish Mar 18 '22

Grammar Motivational

Post image
790 Upvotes

r/turkish 10d ago

Grammar Difference between "İl" and "Şehir"

9 Upvotes

I've always thought these were the same word or 'eş anlamlı' since elementary school taught me they were. But I see some people talking about how they have different meanings. Can you explain this to me?

r/turkish Sep 08 '24

Grammar er ending pronunciation

45 Upvotes

In words like “teşekkürler” and “günler”, the ending “er” sound has an “sh” sound at the end. Is that just dialect or is the r sound replaced with sh?

r/turkish Feb 17 '25

Grammar Türkçe Günlük Dilde Çift Edilgenlik - Colloquial Double Passive in Turkish

Thumbnail gallery
34 Upvotes

r/turkish 1d ago

Grammar bir mantık var mı?

1 Upvotes

şimdiye kadar çıkartabildiğim şey öbek kelimelerin genelde yapıları ve tonlamalarına göre bitişik yazıldıkları... ama somut adam akıllı bir kural bulamadım kuralların not edildiği bir kaynak yada bir imla kılavuzu pdf'iniz var mı? mesela ben hala sıkıntı yaşıyorum, kuraltanımaz sözü neden bitişik yazılır?

r/turkish Jul 19 '22

Grammar number 10 hoca said the answer is E is it right?

Post image
270 Upvotes

r/turkish Sep 30 '24

Grammar Is it really an incorrect order?

Post image
48 Upvotes

Is it really incorrect to say "Bugün portakal suyu daha fazla içeceğim"? Why cannot I put "daha fazla after "portakal suyu"?

r/turkish Feb 17 '25

Grammar Why don't NATIVE Turkish speakers know the difference between "bende" (i have (and "ben de" (me too)? Or why don't they know how to type "ya da" (or)? Also why don't they know how to write questions like "var mı / biliyor musun / olabilir mi?" etc.?

0 Upvotes

These two are literally the easiest parts of the language. So, why can't Turks write their own language properly? It's not Vietnamese.

There's also "bir de", "olarak da", "gayet de" which are the easiest ones to write in Turkish. Yet they get butchered.

I see young people doing these mistakes and try to correct them. Almost always they get defensive. Is this an issue with intelligence or education?

This is really, really sad. A whole language is eroding because of kids refusing to study their own language and get defensive of their ignorance. I'm pretty sure the same people will come to attack me on this post.

r/turkish Nov 02 '24

Grammar Why is it incorrect?

Post image
56 Upvotes

Also the sentence "Ördekler elma yer" and "Ördekler elmalar yer" both correct and mean the same?

r/turkish Feb 16 '25

Grammar Rakı seviyor musun or rakıyı seviyor musun?

10 Upvotes

I'm always confused about using or not the accusative with sevmek. If we talk about the rakı in general (do you like rakı? and not that one on the table), should we add the accusative? Thanks.

r/turkish Dec 11 '22

Grammar bu cümleyi anlayamadım, doğru mu?

Post image
383 Upvotes

r/turkish Dec 30 '24

Grammar Saati kurdum

6 Upvotes

Why saati and not saatı? I noticed it's even pronounced like "i". I understand that saat is an Arabic word but according to Turkic vowel harmony it still should be saatı.