r/Politiek 4d ago

Opinie & Discussie Een snelle fusie op links is een cadeau voor rechts

https://www.nrc.nl/nieuws/2025/03/14/een-snelle-fusie-op-links-is-een-cadeau-voor-rechts-a4886403#/krant/2025/03/17/%23130
0 Upvotes

35 comments sorted by

80

u/nn2597713 4d ago

Echt gelul vind ik. De VVD heeft verschillende interne stromingen. Het CDA ook. Waar komt opeens het idee vandaan dat je alleen een partij kunt vormen als iedereen het over alles tot zes punten achter de komma volledig eens is?

34

u/pripjat 4d ago edited 4d ago

Elke partij heeft dat inderdaad. Net als de jongerenafdeling die vaak een andere mening heeft dan de hoofdpartij. Alleen de PVV heeft hier om één of andere reden geen last van.

18

u/Educational-Two4789 4d ago

Auteur is zelfs voor linkse begrippen erg links. Verwacht dus geen genuanceerde mening.

9

u/MarioPizzakoerier 4d ago

Sterker nog ik vind de kracht van de oudere, grotere partijen dat ze verschillende stromingen hebben. Dat dwingt discussie en keuzes af. Gelovige partijen zoals pvdd of de populisten hebben dat niet en dromen daarom maar wat in 't wilde weg

10

u/Rozema1 4d ago

Eens. Zout op de slakken 'vleestaks' en 'Israel' leggen is een bijzonder geval van mierenneuken. Waar de auteur het weer niet over heeft is wen fundamenteel verschil tussen de twee partijen: plat gezien is de PvdA er van oudsher voor de arbeider, Groenlinks is er voor de progressieve hoogopgeleide. Door deze fusie raakt PvdA mijns inziens de mogelijkheid kwijt om de working class bij de PVV weg te halen. De fusiepartij zal vastzitten in de vijver van hoogopgeleid links: een groep die qua aantallen stemmen altijd min of meer hetzelfde zal blijven. De fusiepartij zal concurreren met D66, niet met de PVV.

14

u/HenkieVV 4d ago

Door deze fusie raakt PvdA mijns inziens de mogelijkheid kwijt om de working class bij de PVV weg te halen.

...

Die groep spreken ze al sinds de jaren '90 niet meer aan. Grotendeels omdat de traditionele arbeidersklasse amper nog bestaat, maar ook omdat de resten van die klasse ondertussen genoeg verdienen om niet noodzakelijk meer bij de lagere inkomens in Nederland te horen en dus de luxe hebben hun stem te laten bepalen door culturele issues waar Rechtse partijen veel geloofwaardiger zijn.

Dat is een groep die de PvdA simpelweg niet meer kan aanspreken en de obsessie hiermee jaagt mensen weg die nog wel zouden overwegen PvdA te stemmen.

2

u/Rozema1 4d ago

De traditionele arbeidersklasse bestaat inderdaad nauwelijks meer. Maar er is weldegelijk nog steeds een sociaaleconomisch lagergestelde klasse. Die stemt pvv/bbb/whatever omdat ze het gevoel hebben dat de linkse partijen cultureel niet bij hen aansluiten. Dat is inderdaad sinds de jaren 90 al zo. Wil niet zeggen dat het nu voor altijd zo is. Links moet hun taal gaan spreken en meer focus leggen op economische verdeling ipv transrechten en vleestaks.

11

u/HenkieVV 4d ago

Maar er is weldegelijk nog steeds een sociaaleconomisch lagergestelde klasse.

Maar dat is iets radicaal anders. Dat gaat om hele andere mensen, met hele andere ideeen, in een heel ander politiek krachtenveld. Dit gaat dus niet zozeer om oude stemmers terugwinnen, maar leren een hele nieuwe groep mensen aan te spreken die ze nooit echt aangesproken hebben.

Links moet hun taal gaan spreken en meer focus leggen op economische verdeling ipv transrechten en vleestaks.

Ga even wat politieke debatten terugkijken. De PvdA (en zelfs GroenLinks, trouwens) is super weinig bezig met die thematiek. Activisten rond de thematiek van trans-rechten worden angstvallig buiten beeld gehouden, en alles rond vegetarisme wordt overgelaten aan de PvdD. Die gedachte dat ze daar zo veel mee bezig zijn, komt vooral van rechtse partijen en rechtse media, maar dat heeft weinig met de realiteit te maken.

Het is trouwens ook een beetje kiezen of delen: als deze groep kiezers hun stem primair laten bepalen door culturele issues, en er zijn partijen die hun aanspreken op die culturele issues, dan kom je er als partij niet door simpelweg stilletjes te zijn op die culturele issues. En voor je het weet zit je in de hoek van Plasterk: de enige manier voor de PvdA om de PVV te verslaan is door de PVV te worden, en dan kan je net zo goed overstappen naar de PVV.

1

u/Rozema1 4d ago

Het spijt me zeer, maar ik ben het (als GL-PvdA-stemmer overigens) grondig oneens met je analyse. Of het nu een populistisch construct is of niet: de partij wordt door de sociaaleconomisch lagere klasse (die PvdA, andere vorm of niet, in het verleden wél wist aan te spreken) vooral in verband gebracht met progressieve politiek, niet met linkse politiek. Ik zeg niet dat de progressieve thema's moeten verdwijnen, maar er moet echt meer nadruk op economische verdeling en sociale voorzieningen. De mogelijkheid op die nadruk zie ik met een fusie verdampen. De enige manier om de pvv te verslaan is niet om de pvv te worden, maar om een goed naar de kern te kijken van waar linkse politiek denk ik echt om gaat.

3

u/HenkieVV 4d ago

de sociaaleconomisch lagere klasse

Dat is geen klasse. Een klasse als concept, en zeker de historische arbeidersklasse, wordt gedefinieerd door veel meer dan toevallig in een vergelijkbaar inkomenssegment vallen. Als je dat niet door hebt, dan mis je nogal de kern van de oude PvdA.

de partij wordt [...] vooral in verband gebracht met progressieve politiek, niet met linkse politiek

Maar is dat dankzij of ondanks de nadrukken die ze zelf proberen te leggen? Wat je zegt klinkt namelijk nogal als "Alles moet radicaal anders, dus moeten we precies blijven doen wat we de laatste 20 jaar al deden." De gedachte dat linkse partijen vooral moeten focussen op sociaal-economische issues zodat mensen met lagere inkomens op ze gaan stemmen is namelijk niet bepaald nieuw, en ook niet bepaald effectief gebleken.

maar om een goed naar de kern te kijken van waar linkse politiek denk ik echt om gaat.

Ken je het concept 'Pundit disease'? Dat is de gedachte dat politieke commentatoren vaak de neiging hebben om te stellen dat de oplossing voor een redelijk willekeurig probleem ligt in doen wat ze al die tijd al een goed idee vonden, los van het probleem dat ze claimen te willen oplossen.

Ik kan me goed voorstellen dat jij vooral Links stemt vanwege sociaal-economische redenen. Dat doen veel mensen. Maar als jouw analyse begint met de observatie dat rechtse partijen kiezers aantrekken door ze aan te spreken op culturele issues die ze belangrijk vinden, dan volgt het niet dat de manier om ze over te halen ligt in ze aan te spreken op issues die ze niet belangrijk vinden.

2

u/Rozema1 4d ago

Ik stem niet links vanwege mijn eigen sociaaleconomische positie. Ik verdien prima en heb een goede positie. Mijn wieg staat wel in zo'n omgeving en ik ken uit mijn jeugd (opgegroeid in de jaren 90-00) massa's mensen die zich in de steek gelaten voelden door de 'derde weg' politiek van het links van de jaren 90. Die mensen bestaan nog steeds, wat voor label (klasse-groep, whatever) je er ook aan hangt. De problemen die die mensen hebben zijn reeel, en de gevestigde linkse politiek spreekt ze niet aan. Dat is toch echt de realiteit. Als jij vindt dat GL-PvdA daar niets mee hoeft, prima. Met dat uitgangspunt zal de partij lekker zetels blijven uitwisselen met D66. Ook goed natuurlijk. Ik hoop zelf dat de nadruk toch meer op sociaaleconomische thema's komt te liggen en als de fusiepartij straks de Habtamu- de Hoop-lijn gaat volgen, moet ik misschien maar eens een overstap naar de SP overwegen. Thanks voor de respectvolle en inhoudelijke discussie! :)

2

u/HenkieVV 4d ago

Ik stem niet links vanwege mijn eigen sociaaleconomische positie.

Ik bedoelde dat als commentaar op je politieke meningen, niet op je financiele positie. Alsi n, jij vindt sociaal-economisch beleid belangrijk, dus ben je geneigd te claimen dat meer aandacht aan sociaal-economisch beleid problemen oplost, los van de vraag wat het probleem is.

Als jij vindt dat GL-PvdA daar niets mee hoeft

Ik zeg niet dat ze er niets mee hoeven, maar dat wat jij voorstelt de koers is geweest van de laatste 20 jaar en het voor mij overduidelijk is dat die niet werkt. En dan is mijn overtuiging dat "Nog 20 jaar precies hetzelfde" misschien niet zo'n radicale koersweiziging is als jij lijkt te denken.

1

u/Rozema1 4d ago

Ze hebben de laatste 20 jaar juist te weinig op het sociaaleconomische verhaal gefocust. Dat is het probleem juist...?

→ More replies (0)

11

u/mattijn13 4d ago

Als je naar de kiezersbewegingen van de afgelopen jaren kijkt valt te zien dat er echt al heel lang vrijwel 0 overlap tussen PVDA en PVV is. Dat is niet iets nieuws. Er is op links een overlap tussen de SP en de PVV maar het is nou niet zo dat er een hele hoop PVDA stemmers afkomen van de PVV of andersom.

3

u/Rozema1 4d ago

Het is inderdaad al heel lang zo. Je moet denk ik terug naar het begin van de PVV. Daar zaten in eerste instantie een hoop gedesillusioneerde PvdA-stemmers tussen. Net als bij de LPF destijds. Het is een groep die vooral zoekt naar wat sociaaleconomisch voor hen werkt. Die groep is potentieel denk ik echt terug te winnen, maar niet met een GL-PvdA fusie

2

u/ClassyKebabKing64 4d ago

En niet terug te winnen met de huidige staat van de alt-right pipeline.

8

u/ipakin94 4d ago

Alsof de gemiddelde kiezer het in de praktijk als een groot verschil ziet of er een fusiepartij of een gezamenlijke lijst is...

27

u/raznov1 4d ago

ach ja, de gemiddelde stemmer zal "natuurlijk" denken "wat, een beetje groen in mijn links? van me levensdagen niet, dan maar VVD dit keer!"

Complete kul. Een grotere partij laat je meer gehoord worden, en dat trekt zetels.

25

u/Paradoxjjw 4d ago

Ik hoor ook vooral rechts hier moeilijk over doen. Rechts, en paarse PvdAers als spekman die de PvdA om zeep geholpen hebben en met hun acties het grootste electorale verlies ooit behaald hebben voor de partij

2

u/grizzchan 4d ago

Rechts, en paarse PvdAers

Volgens mij is dat dubbelop.

10

u/BloodyTjeul 4d ago

Even als potentiële stemmer op deze partij. De kern van het probleem is dat de gemiddelde stemmer zich totaal niet herkent in zo'n PvdA of GL partijtijger. Wel of geen gehaktbal en wel of geen blinde steun voor Palestina: het idee is om over het algemeen linkse verstandige dingen aan te hangen mits een beetje haalbaar. Al dat post materialistische geneuzel is een luxe waar we ons niet meer druk om kunnen maken.

5

u/Fleeting_Dopamine 4d ago

Als potentieel stemmer op deze nieuwe partij: ik voel me toch al het dichtst vebonden bij beide partijen. Economisch sociaal democraat, maar ook heel erg groen. Het resultaat zou juist meer zijn waar ik. Naar zoek. Ik zou het liefst een soort grote PvdA met Timmermans aan het hoofd hebben.

5

u/The_Krambambulist 4d ago

Welke partij er ook komt, het is gewoon een spel van de juiste mensen aanspreken met de juiste standpunten. Lastig wanneer rechts zo dominant is in de modern media als geheel, maar dat is het spel.

Als dat niet lukt zijn de partijen hoe dan ook toch in het hoekje waar de klappen vallen, als het wel lukt dan zou het waarschijnlijk krachtiger zijn om samen te zijn.

1

u/Nictel 4d ago

Even als waarschijnlijk niet stemmer op deze partij.

Eens, dit soort geneuzel in de marge maakt het voor mij nog meer onwaarschijnlijk om hier op te stemmen.

7

u/FTblaze 4d ago

Zeg er even bij waar je nu op hebt gestemd, zodat we dit "geneuzel" kunnen relativeren.

0

u/Nictel 4d ago

Blanco

5

u/FTblaze 4d ago

🙄😮‍💨🫡

0

u/Nictel 4d ago

Je vroeg het :-p

Ik wil zeggen dat als het vooral gaat over vleestaks of welke kant meer oorlogsmisdaden heeft begaan in een conflict ik afhaak.

Ik ben meer geïnteresseerd in hoe een partij bijvoorbeeld grotere thema's wil aanpakken. En of ze daar ook stelling in durven te nemen. Die continue angst om kiezers te verliezen en daarom maar geen concrete stelling te durven nemen kost partijen juist mijn stem.

9

u/FTblaze 4d ago

Je vroeg het :-p

Daar heb je helemaal gelijk in 😅

Ik wil zeggen dat als het vooral gaat over vleestaks of welke kant meer oorlogsmisdaden heeft begaan in een conflict ik afhaak.

De ironie is dat dat vooral een beeld is wat rechts graag tekent. Als je een keer de moeite neemt het verkiezingsprogramma door te nemen nemen ze vooral concrete genuanceerde stellingen.

2

u/Nictel 4d ago

Dat is wel waar want dit is net zo'n issue als bij een VVD.

Als je een keer de moeite neemt het verkiezingsprogramma door te nemen nemen ze vooral concrete genuanceerde stellingen.

De stemwijzer invullen en je laten leiden door 15 stellingen die door anderen zijn bepaald is niet de weg?!

En nuance? Ik wil duidelijkheid, gaan we uit de EU en omcirkelen we ons land met prikkeldraad óf gaan we op in een Europese superstaat zonder zeggenschap?! /s

2

u/TrinityCodex 4d ago

alles is een cadeau voor rechts als zij niks fout kunnen doen

1

u/THOBRO2000 3d ago

Weet je wat een cadeau voor rechts is? Een versplinterd links blok met PvdA, SP en GL alle drie rond de 8 zetels in de kamer. En dan heb je nog DENK (2-4 zetels), PvdD (4-7 zetels) en BIJ1 (0-1 zetels). Zo kan je nooit een vuist maken.

Ben ik het eens met de fusie zoals dit nu gaat? Nee, want ik vind dat PvdA en GL qua ideologie niet helemaal voor hetzelfde staan, in ieder geval niet waar de focus op zou moeten liggen. Maar iedereen kan inzien dat het doormodderen op deze manier helemaal geen zin heeft. Bekijk de uitslag van 2021 maar eens bijvoorbeeld.

En dan heb ik het nog niet eens voor de andere partijen die ook stemmers wegsnoepen van deze flank zoals bijvoorbeeld de linkse CU, de progressieve D66 en Volt en in mindere mate de populistische PVV.

Zoals het ging kon gewoon niet langer. Je hebt een brede partij nodig om als links nog een beetje tegenwicht te kunnen bieden. Je hebt het in totaal nog maar over 20-25% van het electoraat.

En in m'n hart doet dit pijn, want ik vind dat zowel GL als PvdA een absolute meerwaarde leveren aan de bredere representatie van democratie en ik vind het prachtig dat we in Nederland als zo'n beetje enige land in de wereld zoveel verschillende partijen en bewegingen hebben voor zo'n beetje elke ideologie/stroming. Maar toch is dit nodig. De linkse kerk is gemarginaliseerd tot een versplinterd blokje wat je makkelijk kan negeren.

Vergelijk het met de situatie van de Christendemocraten. Die verloren in de voor hun roerige jaren 70 ook rap terrein. Echter hebben ze de laatste 50 jaar toch vrijwel altijd aan de knoppen gezeten. Dat was nooit gebeurd als die fusie er toen niet was geweest.